Cơ hội đầu tư năng lượng tái tạo nhờ chính sách mới

Việt Nam đón làn sóng đầu tư vào năng lượng tái tạo khi các chính sách ưu đãi được điều chỉnh, nhu cầu điện tăng nhanh.

Theo Quyết định 988/QĐ-BCT ban hành tháng 4/2025, Bộ Công Thương lần đầu tiên đưa ra khung giá phát điện riêng cho các dự án điện mặt trời tích hợp hệ thống lưu trữ năng lượng (BESS). Mức trần cao nhất thuộc về loại hình điện mặt trời nổi tại miền Bắc, đạt 1.876 VND/kWh (tương đương khoảng 0,075 USD/kWh).

Việc bổ sung chính sách giá cho loại hình năng lượng tái tạo kèm lưu trữ được đánh giá là bước tiến quan trọng, nhằm khuyến khích phát triển nguồn điện sạch, đồng thời tăng tính ổn định cho hệ thống điện quốc gia. Đây là tín hiệu tích cực, phản ánh định hướng lâu dài trong việc hỗ trợ các công nghệ năng lượng tái tạo hiện đại.

Nhu cầu tiêu thụ điện của Việt Nam năm 2025 được dự báo tăng 12-13% so với năm trước. Đà phục hồi mạnh mẽ của sản xuất công nghiệp, mở rộng khu công nghiệp và tăng trưởng xuất khẩu khiến áp lực nguồn cung điện ngày càng lớn. Việc đẩy mạnh bổ sung các nguồn năng lượng tái tạo đang trở thành yêu cầu cấp thiết trong chiến lược đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.

Một dự án điện gió tại tỉnh Ninh Thuận. Ảnh: Quỳnh Trần

Để tạo thêm kênh huy động vốn ngoài hệ thống điện tập trung, Chính phủ Việt Nam tiếp tục triển khai cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA).

Cơ chế này cho phép các doanh nghiệp tiêu thụ điện lớn ký hợp đồng mua điện trực tiếp với các nhà máy tái tạo, giảm phụ thuộc vào hệ thống điều độ điện trung tâm. Đây là công cụ được nhiều tập đoàn đa quốc gia theo đuổi để thực hiện cam kết giảm phát thải trong chuỗi sản xuất toàn cầu.

Theo Quy hoạch điện VIII (Quyết định 500/QĐ-TTg), Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2030 đạt khoảng 12,8 GW điện mặt trời, 21,9 GW điện gió trên bờ và 6 GW điện gió ngoài khơi thí điểm. Tổng nhu cầu vốn đầu tư toàn ngành điện giai đoạn này ước tính lên tới 113-135 tỷ USD, trong đó các dự án điện gió ngoài khơi và hệ thống lưu trữ năng lượng quy mô lớn được coi là điểm đến hấp dẫn với các nhà đầu tư quốc tế trong lĩnh vực năng lượng tái tạo.

Bên cạnh cơ hội, thị trường năng lượng tái tạo cũng ghi nhận một số rủi ro. Tháng 1/2025, EVN thông báo tạm giữ một phần FiT đối với một số dự án điện mặt trời và điện gió do vi phạm điều kiện vận hành thương mại (COD). Sự việc khiến hàng loạt nhà đầu tư gửi kiến nghị lên các cơ quan chức năng, làm dấy lên lo ngại về tính ổn định trong cơ chế thanh toán của hệ thống điện. Các nhà đầu tư quốc tế vì vậy đang theo dõi sát các điều chỉnh chính sách từ phía Chính phủ để đánh giá lại mức độ an toàn khi triển khai dự án.

Trong bối cảnh đó, việc tuân thủ nghiêm các điều kiện pháp lý, kỹ thuật và quy định vận hành cũng được coi là yếu tố then chốt để đảm bảo hiệu quả dài hạn. Với tốc độ tăng trưởng tiêu thụ điện và các chính sách ưu tiên điện sạch hiện nay, Việt Nam tiếp tục được đánh giá là một trong những thị trường năng lượng tái tạo hấp dẫn nhất khu vực châu Á trong giai đoạn tới.

Hải Long

(Nguồn VNExpress)